Miesiąc: listopad 2020
Koszt budowy Kolei Dużych Prędkości (HS2) w Wielkiej Brytanii miał początkowo wynieść 32.7 mld. GBP. W 2015 roku kwota ta urosła do 56 mld. GBP. Zaraz potem wzrosła do 106 mld. GBP. A teraz niezależna wycena przygotowana przez Lorda Berkeley wykazuje kwotę 170 mld. GBP, czyli ponad 5 razy więcej niż założenia początkowe[1].
1 mila KDP w UK ma więc kosztować blisko 0.5 miliarda GBP, czyli 1 km – ponad 300 mln. GBP (około 1.5 miliarda PLN).
Warto też przypomnieć, że budowa lotniska w Berlinie opóźniła się o 8 lat.
Jak wynika z moich informacji, władze CPK posiadają ekspertyzy, z których wynika, że tylko 2% tego typu tzw. megaprojektów jest realizowana w terminie i w ramach założonego budżetu.
W tym kontekście warto zadać pytania:
– Czy polski rząd jest lepiej przygotowany do takich projektów jak CPK niż Brytyjczycy lub Niemcy?
– Czy rząd aktualizuje założenia finansowe projektu, czy podtrzymuje oryginalne plany?
– Czy przygotowano już niezależną wycenę CPK w Baranowie uwzględniającą nowe przewidywane potoki podróżnych po pandemii?
– Jak wiarygodne są rządowe wyceny całego projektu?
Jakub Karnowski był w latach 2012-15 Prezesem Zarządu PKP S.A. oraz Przewodniczącym Rady Nadzorczej PKP Cargo S.A. Obecnie pracuje jako konsultant Banku Światowego ds. restrukturyzacji kolei w Kazachstanie i Tanzanii.
[1] https://www.newcivilengineer.com/latest/hs2-review-deputy-demands-ministerial-meeting-over-170bn-cost-claims-13-11-2020/
Byli członkowie zarządu PKP Cargo zostali zatrzymani na wniosek prokuratury 19 lutego 2019 roku i osadzeni w areszcie. Sąd po dwóch dniach uznał decyzję prokuratury za „oczywiście niezasadną”.
4 marca 2019 zarzuty usłyszał Jakub Karnowski, były przewodniczący rady nadzorczej PKP Cargo, prezes PKP w latach 2012-15. Prokuratura zarzuca Karnowskiemu, że „zagłosował za zgodą na zawarcie transakcji pomimo posiadanej wiedzy o nieuwzględnieniu (…) wszystkich ujawnionych ryzyk”, w tym ryzyka utraty głównego klienta, tj. Kopalni OKD (Ostarvskie Karvinskie Doly).
Doniesienie prezesa Libiszewskiego Doniesienie do prokuratury złożył w lipcu 2016 roku ówczesny prezes PKP Cargo z nominacji PiS Maciej Libiszewski. Do 2012 r. zasiadał we władzach spółki Srebrna, będącej zapleczem finansowym środowiska Jarosława Kaczyńskiego.
Więcej:
Założony w maju 2019 roku z inicjatywy oraz z udziałem kapitałowym i organizacyjnym Banku Gospodarstwa Krajowego Fundusz Trójmorza (Three Seas Initiative) wykupił 100% udziałów w spółce Industrial Division działającej jako Cargounit.
Cargounit to pool taborowy, który ma 175 lokomotyw. Jego właścicielem były podmioty związane z Abris Capital Partners.
Parametry transakcji w tym cena nigdy nie zostały ujawnione. Przewodniczącą rady nadzorczej Funduszu Trójmorza jest prezes BGK Beata Daszyńska-Muzyczka.
O transakcji pisał Puls Biznesu:
https://www.pb.pl/pierwsza-inwestycja-funduszu-trojmorza-1006396
Abris Capital Partners to fundusz który w lutym 2019 roku wygrał w arbitrażu ze Skarbem Państwa spór związany ze sprawą FM Banku oraz 650 mln. zł. Aktualnie sprawa jest w blisko dwuletnim zawieszeniu. Abris jest też współwłaścicielem spółki GetBack.
W 2015 roku PKP Cargo kupiło 80% udziałów w czeskiej spółce AWT International (dzisiaj PKP Cargo International) która ma także około 170 lokomotyw oraz 3400 wagonów (plus 1800 wynajmowanych), licencje na 8 krajów i kontrakty przewozowe. Miesiąc po tej transakcji akcje PKP Cargo osiągnęły historyczny rekord ponad 92 zł. Dziś to około 11 zł.
Równocześnie z zakupem AWT ówczesne władze PKP Cargo podpisały strategiczną umowę o współpracy z kolejami chorwackimi (HZ). Umowa i transakcja idealnie wpisywały się w projekt Trójmorza oraz w powstałą w 2017 roku Strategię Odpowiedzialnego Rozwoju ówczesnego wicepremiera Mateusza Morawieckiego, który w 2015 roku chwalił transakcję przejęcia AWT przez PKP Cargo. W zakupie zarządowi PKP Cargo doradzało konsorcjum złożone z Domu Maklerskiego PKO Banku Polskiego, firmy doradczej EY i prawnej WGM. Po jej zakończeniu firma doradcza PWC przeprowadziła zewnętrzny audyt procesu.
W związku z tym pojawiają się następujące pytania:
(1) Czy Fundusz Trójmorza – utworzony za publiczne pieniądze państwowego BGK – rozważał zakup PKP Cargo International od PKP Cargo? Czy PKP Cargo rozważało sprzedaż spółki?
Całe PKP Cargo ma około 3000 lokomotyw i 65000 wagonów.
(2) Jakie elementy zdecydowały, że Fundusz Trójmorza nabył spółkę taborową od prywatnego funduszu Abris Capital Partners a nie od kontrolowanego przez rząd PKP Cargo?
(3) Dlaczego opinia publiczna nie może poznać szczegółów transakcji zakupu Cargounit przez Fundusz Trójmorza w formie Białej Księgi?
(4) Dlaczego rząd Mateusza Morawieckiego używa publicznych pieniędzy państwowego banku do budowy struktury bezpośrednio konkurencyjnej wobec swojego „narodowego championa” którego wartość stopniała do 12% wartości z przed 5 lat, a jego perspektywy są bardzo słabe?
Źródła:
https://media.bgk.pl/60741-fundusz-trojmorza-oficjalnie-zalozony-bgk-podpisal-akt-zalozycielski
https://finanse.gazetaprawna.pl/artykuly/1413844,spor-z-abris-arbitraz.html